ZANDAN SAKINMA

Yüce Allah buyuruyor:

Ey îman edenler! Zandan çok sakının; çünkü zannın bir kısmı günahtır! Birbirinizin kusurunu (gizlice) araştırmayın ve birileriniz diğerlerini çekiştirmesin. (Hucurât, 12)

Hiçbir somut bilgi olmadığı halde sadece yersiz evham ve kuşkulara dayanan tahminlere zan denir. Biri güzel zan ve diğeri kötü zan olmak üzere iki çeşit zan vardır. Âyet-i kerîmedeki min “teb'iziyyet” için (bazısı) anlamında olduğundan, güzel zan değil sadece kötü zan yasaklanmıştır.

Müslümanlar arası birlik, beraberlik ve kardeşlik ruhunun bozulmaması ve müslümanların birbirlerine kuşku ve kötü gözle bakmamaları için Allah (c.c.) “Zandan çok sakının; çünkü zannın bir kısmı günahtır” buyurarak kötü zannı yasaklıyor. Ayrıca kötü zannın kaynağını kurutmak için de, “Birbirinizin kusurunu (gizlice) araştırmayın” diye bizi uyarıyor.

Peygamberimiz (s.a.v.) buyuruyor:

Zandan çok sakının. Çünkü zan (na dayanan itham) sözlerin en yalanıdır. Başkalarının (gizli) konuşmalarını dinlemeyin, ayıplarını araştırmayın, birbirinize karşı böbürlenmeyin, birbirinize haset etmeyin, kin tutmayın ve yüz çevirmeyin. Ey Allah'ın kulları! Allah'ın size emrettiği gibi kardeş olun. (Müslim)

Müslümanlara kötü gözle bakmak ve kötü zan beslemek mânevî açıdan zararlı ve haram olduğu gibi sağlık açısından da zararlı ve sakıncalıdır. Çünkü kötü şeyleri düşünenlerin stres ve sıkıntıdan sinir sistemleri bozulur, uykuları kaçar, kan şekerleri ve tansiyonları yükselir.

Bu konuda atalarımızın, “Zararın neresinden dönülürse kârdır” sözünü uygulayalım ve geçmişin üzerine bir sünger çekip rahatımıza bakalım. Allah (c.c.) bizlere istihbaratçılık görevi vermediğine göre, hiç kimsenin gizli kusurlarını araştırmayalım ve hiç kimseyi arkasından çekiştirmeyelim.

Unutmayalım! Mahşer günü herkes kendi günahından sorguya çekilecek. Zerre kadar sevaplar ve zerre kadar günahlar adâlet mîzanına konacak ve sevabı ağır gelenler o güzelim cennete girecek.

***

Ahmet Tomor Hocaefendi

ZAN, TECESSÜS VE GIYBET KONULU SOHBETİMİZ